Những chia sẻ rất cụ thể của chuyên gia Trần Đức Cảnh, người có nhiều năm kinh nghiệm trong tuyển sinh cấp cử nhân cho đại học Harvard, và Nguyễn Hương Quỳnh Trang, cử nhân đại học Harvard năm 2011, người sáng lập tổ chức Otus Consulting.
Theo Quỳnh Trang, thông thường, các em học sinh nên chuẩn bị hồ sơ nộp vào cho khoảng 10 – 15 trường, vì tỷ lệ học sinh được nhận vào các trường top rất thấp. Trong quá trình tìm hiểu, hãy chia ra ba loại trường: trường trong mơ, trường hơi cao so với khả năng nhưng có thể vào được, và trường trung bình chắc chắn vào được.
Ngoài ra, đừng vội bỏ qua hệ thống các trường Liberal Arts College, vì có trường chất lượng không thua gì Harvard và cũng đào tạo hệ bốn năm như Williams College, Amherst College, Wellesley College. Những trường này chỉ nhận trung bình khoảng 700 sinh viên mỗi năm.
Trước khi nộp đơn, cần dành thời gian nghiên cứu kỹ, đừng để nước đến chân mới nhảy, cũng đừng “cho tất cả trứng vào một rổ”. Thời điểm chọn trường tốt nhất là cuối năm lớp 11.
Điểm SAT: Để lọt vào top 20 trường danh tiếng nhất, bạn phải có điểm thi SAT từ 2.200 trở lên, điểm GPA: 3,75 (tương đương 8,0 — 9,0).
Viết bài luận: Vô cùng quan trọng vì thông qua chúng, ban tuyển sinh có thể sẽ đoán biết được đặc điểm, tính cách con người bạn.
Chuyên viên Trần Đức Cảnh nhấn mạnh: “Do điều kiện lịch sử, Việt Nam đã tạo sự tò mò rất lớn đối với thế giới, đặc biệt là giới trí thức Mỹ và phần lớn là thiện cảm với Việt Nam.
Đừng ngại diễn đạt suy nghĩ hay quan tâm về các vấn đề đất nước, những khó khăn của cuộc sống, cá nhân, gia đình hay môi trường sống của xã hội, tác động của thời cuộc lên suy nghĩ, tâm hồn bạn, hoàn cảnh khó khăn nào đó đã rèn luyện nên bản lĩnh con người bạn… điều đó sẽ gây chú ý nơi người đọc”.
Các hoạt động ngoại khóa: Ở Việt Nam, sinh viên cần có thêm các hoạt động sinh hoạt ngoại khóa, kinh nghiệm lãnh đạo (đây là điều tạo ra bản sắc cho riêng bạn).
Tuy nhiên, ông Trần Đức Cảnh chia sẻ: “Tôi đã từng đọc các đơn, người châu Á hay người Mỹ gốc châu Á hay có trường hợp liệt kê sinh hoạt ngoại khóa, đọc xong thấy ngợp, không biết là học sinh này vừa chơi thể thao, âm nhạc, tập nhảy, tham gia các chương trình từ thiện xã hội… nhiều như thế thì các em lấy thời gian đâu để học, ngủ? Có lẽ đó là ý muốn của cha mẹ, chứ không phải con mình”.
Thư giới thiệu: Hãy chọn khoảng ba thầy cô thực sự gần gũi, trong đó có thể một người không phải là thầy cô giáo nhưng có uy tín thân thiện với bạn trong cả một quá trình học, hơn là những môn mình học tốt nhưng không thấy thoải mái.
Thư phải được diễn đạt súc tích và cụ thể để thông qua đó thấy được rõ nhất con người của học sinh, khả năng và năng khiếu phát triển. Thư phải giữ được sự chân thành, trung thực, và khách quan thì người đọc mới cho là có giá trị.
Phỏng vấn: Phỏng vấn có tác động lớn với những trường hợp có số điểm sít sao, kể từ đó đánh giá thêm về con người. Thường một buổi phỏng vấn kéo dài khoảng 45 phút đến một giờ, gồm khoảng mười câu hỏi.
Thời gian qua, phần yếu nhất của học sinh Việt Nam là phỏng vấn. Hỏi gì nói nấy, không nhìn thẳng vào mắt người đối diện, hoặc cúi xuống… thể hiện bạn không đủ bản lĩnh, thiếu tự tin.
Khi Harvard nhận một học sinh, điểm số chỉ nói lên một phần, sự thể hiện mới là quan trọng. Harvard đã từng từ chối những người đạt điểm tuyệt đối, hay đứng đầu lớp (hay cả trường) vì thấy không phù hợp hay thiếu thể hiện năng khiếu hay tiềm năng.
Chi phí du học tại Mỹ?
Các chương trình cử nhân hay thạc sĩ tại các trường đại học Mỹ, bạn cần chuẩn bị từ 25.000 — 60.000 USD/năm, khác biệt lớn là tiền học phí của mỗi trường, còn ăn ở thì không khác nhau nhiều. Khi nộp đơn, phần lớn các trường sẽ gửi lại bản yêu cầu chứng nhận khả năng tài chính, để dựa trên đó xét tuyển học bổng.
Bình thường, thì các trường tốt có khả năng trường sẽ cho 50% tiền học và tiền ăn ở, bạn chỉ phải đóng khoảng 12.500 — 30.000 USD. Cần nghiên cứu khả năng và điều kiện của từng trường qua website hay các thông tin khác có thể.
Ông Cảnh cho biết: “Những trường hàng đầu cạnh tranh với nhau rất sít sao để có được học sinh giỏi. Harvard có tỷ lệ sinh viên được nhận, đồng ý học rất cao (81% năm 2014) vì danh tiếng và điều kiện tài chính mà trường có thể cấp cho sinh viên.
Họ không chú trọng tới chuyện tiền, quan trọng là bạn có được nhận hay không. Ít tiền đóng ít, không có tiền thì được cấp học bổng toàn phần. Báo cáo tài chính của gia đình phải trung thực và phải thống nhất khi bạn gửi đến các trường khác nhau”.
Bạn có thể vào trang web: sparknotes.com, quizlet.com, magoosh.com để tìm kiếm các đề thi cũ, những tài liệu, thông tin giúp các bạn luyện thi.
Chỉ nên thi SAT hay ACT hai hay ba lần, tránh thi nhiều. Hạn chót nhận hồ sơ của các đại học hàng đầu Mỹ là từ ngày 1.1, vài trường cho phép đến ngày 1.2 hàng năm, các bạn có thể nộp hồ sơ trước (lớp 12), không phải đợi đến khi có điểm thi tốt nghiệp THPT.